Je zelfbeeld (of lichaamsbeeld) is onlosmakelijk verbonden met je relatie met voeding. Ik ben een van de levende voorbeelden ervan; toen ik immers anders naar mezelf leerde te kijken, herstelde ik écht van mijn eetstoornis. Maar hoe kan dat eigenlijk, dat deze zo erg aan elkaar gelinkt zijn?
Wat is je lichaamsbeeld?
First things first: wat is je lichaamsbeeld eigenlijk? Je lichaamsbeeld is een onderdeel van je zelfbeeld. Het is een verzamelnaam voor:
- Hoe je naar je lichaam kijkt
- Hoe je je voelt ten aanzien van je lichaam
- Hoe je denkt over je lichaam
- Hoe je je gedraagt ten aanzien van je lichaam
Het lichaamsbeeld is een onderdeel van het zelfbeeld, ofwel hoe je naar jezelf als persoon kijkt, over jezelf denkt, hoe je je over jezelf voelt en hoe je je gedraagt ten aanzien van jezelf.
Op jonge leeftijd leren we al naar onszelf te kijken. We beoordelen onszelf op onze prestaties, karaktereigenschappen, sociale connecties en dus ook het lichaam. Dit kan beeld kan zowel positief als negatief zijn.
We leren gaandeweg twee dingen over ons uiterlijk, namelijk:
- Hoe belangrijk het is in ons leven
- Hoe (on)tevreden we zijn over ons lichaam
Er bestaat een grote kans, dat deze twee componenten onbewust ontstaan zijn. Dit kan namelijk heel onbewust geleerd zijn door de communicatie met je ouders, vrienden, social media of de maatschappij/media in het algemeen.
Vervolgens komen we op een leeftijd dat we realiseren dat we ons lichaam heel belangrijk vinden of dat we in een zekere mate ontevreden zijn over ons lichaam.
Wat is de volgende stap?
Ik ben nog niemand tegengekomen die op dit punt in staat was om hiermee mentaal aan de slag te gaan. Het is immers zeer confronterend en een dusdanig onderbelicht fenomeen, dat we op zoek gaan naar een meer comfortabele en snelle oplossing, namelijk door zo snel mogelijk proberen af te vallen door middel van "quick fixes".
Hoe diëten en sporten juist je relatie met jezelf kan verslechteren
We komen er al snel achter dat we ons lichaam kunnen veranderen door af te vallen en helaas zijn er maar al te veel websites, kanalen en coaches die jou daar dolgraag in willen ondersteunen op een manier waar ik, op z’n zachtst gezegd, niet achter sta.
Als we dan de negatieve, urgente en sterke drang voelen om maar zo snel mogelijk van dat ontevreden gevoel af te komen, eindigen we al snel bij een voedingsplan vol restricties.
Als dit dan ook nog door een coach, app of community gestimuleerd en gefaciliteerd wordt, is natuurlijk zoals je kan raden het spreekwoordelijke hek van de dam.
De eerste stap naar een slechtere relatie met voeding
We leren al heel snel dat wanneer we nog minder eten en nog meer gaan sporten, we nog meer resultaat kunnen boeken. Dat is wat je denkt te willen natuurlijk, omdat je social-media ondertussen vol staat met fitness modellen waar jij zo verschrikkelijk graag op zou willen lijken.
Vervolgens verlies je kilo naar kilo, maar je bent nog steeds niet tevreden met jezelf.
Ondertussen wordt het behalen van dat ene doel zo belangrijk voor je, dat je eigenwaarde heel erg afhangt van hoe je eruit ziet en alle acties die je uitvoert (of niet) om je doel te bereiken.
Op dit punt heeft je relatie met voeding niet alleen al klappen moeten vangen, maar ook je zelfbeeld. Je wordt kritischer en kritischer.
De oplossing? Nog meer eten schrappen. Nog meer sporten. Nog minder feestjes en nog meer supplementen waar je geen f*ck aan hebt.
Restricties
Je voedingspatroon is inmiddels zo eenzijdig, dat je maar een handjevol calorieën binnen krijgt en beperkt wordt tot een tiental voedingsmiddelen die je van jezelf mag eten. Zodra je daarvan afwijkt, voel je je schuldig. Je doet er op dat moment immers niet alles aan om je lichaam te veranderen. Je krijgt meer en meer honger (en trek), totdat er een punt komt dat je het niet meer kunt volhouden.
Et voila, je eerste eetbui is een feit.
Alles of niet mentaliteit
De kans is aanwezig dat je tijdelijk terugvalt in oude patronen, of de welbekende f*ck it mentaliteit. Je lichaam heeft honger en jij hebt trek in alles wat je zo lang niet mocht eten. Je komt kilo’s aan, wat natuurlijk niet bevorderlijk is voor je zelfbeeld. De oplossing lijkt op dat moment heel duidelijk: je gaat gewoon weer op dieet!
Alleen deze keer met een nog lager zelfbeeld, nog minder vertrouwen in je eigen kunnen en een nieuwe zondebok: de producten die jij eet tijdens een eetbui. Deze hebben er toch voor gezorgd dat je die kilo’s weer terug aangekomen bent?
Helaas herhalen veel mensen deze cyclus totdat ze er op een radeloze manier achter komen dat diëten op deze manier helemaal niets heeft gedaan voor hun lichaamsbeeld, en dat ze jaren hebben verspild aan afvallen, die ze nooit meer terugkrijgen.
Wat kan je doen om de relatie met voeding te redden?
Het is lastig om je relatie met voeding aan te pakken zonder je zelfbeeld daarin te betrekken. Wel denk ik dat het mogelijk is een duurzamer voedingspatroon te ontwikkelen.
Zorgen dat jij je plan beter kunt volhouden
Op het moment dat jij een voedingspatroon beter kunt volhouden, is de kans op falen en terugval lager, wat op haar beurt weer invloed heeft op je zelfbeeld en zelfvertrouwen.
Dit kan je bijvoorbeeld doen door:
- Minder producten uit te sluiten
- Meer calorieën eten
- Leer jezelf toe te staan om op andere tijden te eten
Doelen stellen op gebied van self-care
Ook zou je, los van hoe je relatie met voeding of je zelfbeeld is, doelen kunnen stellen op het gebied van self-care. Mensen met een lager lichaamsbeeld, zijn vaak geneigd ook minder goed voor hun lichaam te zorgen.
Ik vind het ergens niet heel gek dat je zelfbeeld laag is, wanneer je jezelf constant uithongert en extreem vermoeid door al die restricties en het ‘moeten’ sporten. Eigenlijk zeg je dan tegen jezelf dat je lichaam het niet waard is om goed voor te zorgen.
Het mooie aan voor je lichaam zorgen, is dat het een positieve werking kan hebben op je zelfbeeld. Je geeft jezelf de bevestiging dat je lichaam het waard is om voor te zorgen.
Anderzijds is selfcare een mooie doelstelling, omdat je het zo laagdrempelig kunt maken als je zelf wilt. Je kunt heel simpel beginnen, zoals je een crème opsmeren. Zodra je langzamerhand, doorkrijgt wat voor een effect het zorgen voor je lichaam heeft, kun je langzaam ook gaan kijken of je je lichaam misschien niet wat meer voeding zou kunnen bieden, als een vorm van selfcare.
Kun jij je herkennen in het geschetste verhaal hierboven? Dan zeg ik niet dat je niet meer mag afvallen. Wel denk ik dat het verstandig is om aan je zelfbeeld te gaan werken.
Wil jij een-op-een aan je zelfbeeld werken, plan dan een vrijblijvend kennismakingsgesprek in door hier te klikken
